Perły krajobrazu
Kapliczki na wsi są czymś naturalnym. Są, gdyż były – tak jak drzewa, ziemia, chaty. Stawiano je z wdzięczności… w podzięce… z prośbą… Stoją na skrzyżowaniach dróg, koło źródeł, na mogiłach ludzi pochowanych w polu.
1. Olszyny – Przylaski. Zbudowana ok. 1830 r. z fundacji Tadeusza Zająca. Z kamienia, otynkowana, kryta eternitem. Dach dwuspadowy. Wewnątrz rzeźba Chrystusa Zmartwychwstałego i współczesna rzeźba gipsowa.
2. Olszyny – Serwoniec. Zbudowana W połowie XIX w. z fundacji rodziny Witków. Z kamienia, otynkowana, kryta blachą. Dach dwuspadowy. Rzeźby i oleodruki, lichtarze drewniane.
3. Olszyny – Nadole Płn. Wzniesiona po 1846 r. z fundacji rodziny Rogawskich jako wotum ocalenia z rabacji. Usytuowana na pagórku. Z cegły, otynkowana, dach dwuspadowy. Wewnątrz polichromia z postaciami śś. Rozalii i Sebastiana. Rzeźby z połowy XIX w.
4. Olszyny – Nadole Płn. Zbudowana ok. 1860 r. z fundacji Tomasza Gurbisza, kowala. Drewniana, konstrukcji zrębowej, oszalowana, kryta blachą. Wyposażenie z XIX w.
Ponadto w Olszynach znajdują się:
1. Kapliczki murowane w kształcie słupa. Najciekawsza wzniesiona w 1858 r. z fundacji Wojciecha Karasia. We wnęce kamienna, ludowa rzeźba Św. Jana Nepomucena.
2. Kapliczki drewniane w kształcie słupów (dwie).
3. Kapliczki szafkowe na słupach i drzewach (siedem).
4. Figury (osiemnaście). M. innymi:
Nagórze Płn. przy drodze głównej naprzeciw szkoły figura Chrystusa Nazareńskiego z 1846 r.
Nagórze Płn. wzniesiona pod koniec XIX w. z fundacji Franciszka Załęskíego. Posąg NMP na postumencie z płaskorzeźbami: Stygmatyzacja św. Franciszka, Dobry Pasterz i św. Joanna.
Nadole Płn. Wzniesiona w 1886 r. z fundacji Józefa i Agaty Bajorków. Posąg Matki Boskiej z Dzieciątkiem na globie ziemskim na czworobocznym postumencie z płaskorzeźbą św. Józefa z Dzieciątkiem.
Nadole Płd. Wzniesiona w 1896 r. z fundacji Walentego i Salomei Starzykowskich. Posąg Matki Boskiej z Dzieciątkiem.
5. Krzyże – figury (jedenaście). Najstarszy pochodzi z 1903 r. na Nadolu Płn., kamienny z metalowym wizerunkiem Chrystusa. Nagórze Płd. wzniesiona w 1908 r. z fundacji Tomasza Rąpały emigranta z Ameryki.
6. Krzyże drewniane, betonowe i metalowe (dziewiętnaście).
Czesław Dutka