Historia kościoła

Kościół p.w. Podwyższenia św. Krzyża

 Kościół został zbudowany w 1900 r. wg projektu Łukasza Filipaka z wykorzystaniem materiału z poprzedniego kościoła pochodzącego z XVI w. Stąd też w niektórych opracowaniach pojawia się datowanie kościoła na XVI w. Prace ciesielskie wykonali miejscowi cieśle Józef Bąk i Michał Mikos. Kościół drewniany, konstrukcji zrębowej, kryty blachą. Trzynawowy, z węższym prezbiterium, przy którym niewielka zakrystia, od strony południowej niewielka kruchta.

W prezbiterium i nawie głównej sklepienie pozornie kolebkowe, w nawach bocznych stropy płaskie. Nawy boczne wydzielone sześcioma ośmiobocznymi słupami. Dach siodłowy o jednej kalenicy, na nim wieżyczka na sygnaturkę. Polichromia wnętrza figuralna i ornamentalna, neogotycka, malowana w 1908 r. przez artystę tarnowskiego Stanisława Gucwę. Ołtarze z lat 1902-1904 neogotyckie, a w nich tyrolskie rzeźby. W ołtarzu głównym grupa Ukrzyżowania.

Chrzcielnica neogotycka wykonana w 1910 r. przez olszyńskiego kamieniarza Józefa Bąka.

Z dawnego kościoła został przeniesiony obraz „Upadek pod krzyżem”, który niegdyś znajdował się w ołtarzu głównym i był czczony jako słynący z łask. Obecnie znajduje się w bocznej nawie na jednej ze ścian. Jego tematem jest upadek Chrystusa prowadzonego na Golgotę. Centralną postacią wieloosobowej sceny jest Chrystus, któremu usiłuje pomóc Cyrenejczyk – po jego lewej stronie widzimy Matkę Bożą, trzy Marie, św. Jana, a także oprawców, żołnierza i lud rzymski. Widoczna jest brama Jerozolimy i krajobraz z widokiem na Golgotę. W dolnej części obrazu postacie donatorów wraz ze znakami rodowymi. Przedstawiony jest Stanisław Boner (zm. 1560) wójt bieckí, jego żona oraz czwórka dzieci.

Obraz pochodzi z XVI w. Nie wiadomo dla którego kościoła był przeznaczony i w jakich okolicznościach znalazł się w Olszynach. Na placu kościelnym stoi dzwonnica neogotycka w kształcie arkad. Zbudował ją w 1908 r. Józef Bąk.

Na dziedzińcu zbudowana została kaplica – grota z posągiem Matki Bożej Fatimskiej. Obok kościoła stał zbudowany w połowie XIX W. dwór, który od początku XX w. spełniał funkcję plebanii – budynek murowany, parterowy, częściowo podpiwniczony na planie prostokąta, kryty blachą. Klasycystyczny. W latach dziewięćdziesiątych zbudowano nową plebanię. Po drugiej stronie drogi Rzepiennik Suchy – Olszyny znajduje się cmentarz parafialny założony po utworzeniu parafii w 1910 r. Kaplicę cmentarną ufundował Józef Bąk (1918 – 1993).

Czesław Dutka
fot. Renata Gogola